Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, ABD Başbakanı Donald Trump ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile gerçekleştireceği üçlü görüşme için Beyaz Saray’a geldi. Paşinyan, kapıda Trump tarafından karşılandı.
Görüşme için Cumhurbaşkanı Aliyev de Beyaz Saray’a katıldı. Paşinyan ve Aliyev, öncelikle ABD Başkanı ile bire bir görüşme gerçekleştirerek ardından üçlü toplantıya geçtiler.
Paşinyan, devlet liderleriyle yapacağı görüşme öncesinde ABD Başkanı’nın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile bir araya geldi. Ermenistan Başbakanlık Ofisi’nden yapılan açıklamada, Paşinyan ile Witkoff arasındaki görüşmenin, Ermenistan-ABD stratejik ilişkilerinin geliştirilmesi ve gelecekteki adımlara odaklandığı belirtildi. Ayrıca, tarafların Paşinyan ile Trump arasında yapılacak bire bir görüşmeye dair de fikir alışverişinde bulunduğu kaydedildi.
“BARIŞ ANLAŞMASINI SAĞLADIK”
ABD Başkanı Donald Trump, görüşmelerin ardından Aliyev ve Paşinyan ile birlikte kameraların karşısına geçerek açıklamalarda bulundu. Trump, Beyaz Saray’da düzenlenen zirvede, “Azerbaycan ile Ermenistan arasında barış anlaşmasını sağladık” dedi.
AZERBAYCAN’A YAPTIRIMLAR KALDIRILDI
Trump, “Savunma alanında Azerbaycan’a uygulanan yaptırımları kaldırıyoruz. Bu, Azerbaycan için çok önemli. Ermenistan ve Azerbaycan, çatışmaları durdurmayı, ticari ve diplomatik ilişkileri başlatmayı ve birbirlerinin toprak bütünlüğüne saygı duymayı taahhüt ediyor” ifadelerini kullandı.
BEYAZ SARAY’DAN AÇIKLAMA
Beyaz Saray, Azerbaycan ile Ermenistan arasında Washington’da imzalanacak anlaşmanın, “barış için bir yol haritası” olacağını duyurdu.
Beyaz Saray Sözcü Yardımcısı Anna Kelly, telekonferans aracılığıyla basın mensuplarının konuyla ilgili sorularını yanıtlayarak, söz konusu anlaşmanın “barışa giden süreçte bir yol haritası” olacağını vurguladı.
Kelly, iki ülkenin ABD ile olan siyasi, ekonomik ve ticari ilişkilerinin derinleşeceğini, yeni ikili anlaşmaların işbirliklerini artıracağını belirtti. Anlaşma ile “Güney Kafkasya bölgesine ve ötesine fayda sağlayacak işbirliğine dayalı bir gelecek inşa edileceğini” ifade eden Kelly, “Barışa giden bu yolu kesinleştirerek, Güney Kafkasya bölgesinin ticaret, transit ve enerji alanlarındaki büyük potansiyelini ortaya çıkaracağız” şeklinde konuştu.
Bugünkü anlaşmanın Zengezur Koridoru ile ilgili taraflar arasında bir mutabakat içereceğini de ekledi.
ABD Başkanı Trump, görüşmelerde önce Ermenistan Başbakanı Paşinyan’ı, ardından da Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev’i ağırlayacak ve daha sonra ortak bir basın toplantısı düzenlenecek.
SÜRECİN GELİŞİMİ
Azerbaycan, imzalanacak anlaşma için Ermenistan Anayasası’ndan Azerbaycan’ın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne aykırı olan maddelerin çıkarılmasını ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Minsk Grubu’nun feshedilmesini talep ediyor.
Bu şartların sağlanması durumunda ise Azerbaycan, geçici bir adım olarak anlaşma metninin paraflanmasını öneriyor.
Erivan yönetimi ise Anayasa referandumunun gerekliliğini, bu süreç için zaman gerektiğini ve barış anlaşması imzalanmasıyla AGİT Minsk Grubu’nun işlevsiz hale geleceğini savunuyor.
ZENGEZUR KORİDORU GÜNDEMDE
Taraflar arasında tam bir mutabakat sağlanamayan başlıca konulardan biri de, ateşkesi sona erdiren ve üç ülkenin imzaladığı bildiride yer alan Zengezur Koridoru’nun açılması meselesidir.
Azerbaycan’ın batı illerini Nahçıvan’a bağlayacak olan bu ulaşım hattı Washington’daki görüşmelerde ele alınacak.
Azerbaycan, Zengezur Koridoru’ndan geçecek araç ve yüklerin hiçbir kontrole tabi tutulmamasını talep ederken, Ermenistan bu hattın kendi iç mevzuatına uygun bir şekilde işletilmesi gerektiğini savunuyor. Azerbaycan, Zengezur Koridoru’na dair kara ve demir yollarının inşaatına devam ederken, Ermenistan bu konuda henüz somut adım atmamıştır.
Hattın Ermenistan’dan geçecek kısmının ABD’li bir firma tarafından işletilmesi önerisi de görüşmelerde masaya yatırılacak. İlham Aliyev, “Bizim Azerbaycan’dan Azerbaycan’a (Nahçıvan) engelsiz ve güvenli geçiş hakkımız sağlanmalıdır. Bu, Azerbaycan’ın bir kısmından diğer kısmına geçiş şeklinde olmalıdır. Bizim yükler ve vatandaşlarımız, Ermeni sınır muhafızlarının yüzünü görmemeli. Bu, adil bir taleptir.” açıklamasıyla tavrını netleştirmiştir. (AA-İHA)