ABD Yüksek Mahkemesi, doğum yoluyla vatandaşlık hakkını kısıtlamaya yönelik başkanlık emrine karşı alt mahkemelerin ülke genelinde ihtiyati tedbir alma yetkisi bulunmadığına karar verdi. Mahkemenin 9 üyesinden 6’sının oyuyla alınan bu karar, önemli bir hukuk mücadelesi sonucunu doğurdu.
Yargıç Amy Coney Barrett, çoğunluk adına kaleme aldığı gerekçeli kararda “Önümüzdeki mesele bir çözüm yolu meselesidir, 1789 Yargı Yasası uyarınca, federal mahkemelerin evrensel ihtiyati tedbirler çıkarma konusunda eşitlikçi bir yetkisi olup olmadığı. Evrensel bir ihtiyati tedbir, eşitlikçi bir otoritenin kullanımı olarak haklı gösterilebilir ancak Kongre, federal mahkemelere bu yetkiyi vermemiştir.” ifadelerine yer verdi.
EMİR HUKUKA AYKIRI
Mahkeme, Trump’ın doğum yoluyla vatandaşlık hakkını sona erdirmeyi amaçlayan yürütme emrinin yasallığı hakkında doğrudan bir karar vermese de, azınlıkta kalan üç liberal yargıç, Başkan’ın emrinin açıkça hukuka aykırı olduğunu savundu.
Yüksek Mahkeme’nin kararı, Trump’ın ikinci başkanlık döneminin ilk gününde imzaladığı, kısa süreli vizelerle ya da yasal statüsü bulunmayan yabancıların ABD’de doğan çocuklarına vatandaşlık verilmesini engellemeyi hedefleyen yürütme emrine dair üç ayrı davayı kapsıyor.
Bu davalarda, alt mahkemeler ülke genelinde ihtiyati tedbir kararları almıştı. Trump yönetiminin avukatları, bu mahkemelerin yetkilerini aştığını öne sürerek dosyanın yeniden incelenmesi için Yüksek Mahkeme’ye başvurmuştu.
Yüksek Mahkeme, Nisan ayında Trump’ın yürütme emrine karşı ülke genelinde “genel” ihtiyati tedbir kararı veren Maryland, Massachusetts ve Washington eyaletlerindeki üç alt mahkeme yargıcına odaklanan birleştirilmiş davaları görüşmeyi kabul etmişti.
DAVALARIN SEYRİ DEĞİŞECEK
Mahkeme’nin kararı, hem kısa hem de uzun vadede geniş yankı uyandıracak. Özellikle Trump’ın ikinci başkanlık döneminde Beyaz Saray politikalarına karşı açılan 300’ü aşkın federal davanın seyri açısından belirleyici bir rol oynayacağı öngörülüyor.
Söz konusu yürütme emri, kısa süreli vizelerle ya da yasal statüsü olmayan kişilerin ABD’de doğan çocuklarına vatandaşlık hakkı tanınmasını engellemeyi amaçlıyor.
Kaynak: AA
