Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, “Liman Devleti Denetimi Uygulama Yönetmeliği”ni Resmi Gazete’de yayımlayarak yürürlüğe soktu. Yönetmelik, deniz yetki alanlarında faaliyet gösteren gemilerin Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası mevzuatlar çerçevesinde seyir, can, mal ve çevre emniyeti açısından uygunluğunun denetlenmesi amacıyla gerekli usul ve esasları belirliyor. Ayrıca gemi adamlarının yaşam ve çalışma koşullarının uygunluğu da denetlenecek. Uygun olmayan durumlar için gerekli yaptırımlar da hayata geçirilecek.
BU ŞARTLAR ARANACAK
Buna göre liman devleti denetim görevlilerinin denizcilikle ilgili lisans düzeyinde eğitim veren fakültelerden veya Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından denkliği kabul edilen yükseköğretim kurumlarından mezun olmaları gerekecek. Ayrıca İngilizce dil yeterliliği ile uluslararası sözleşmelerin hükümleri ve liman devleti kontrolü hakkında yeterli bilgi sahibi olmaları da şartlar arasında yer alıyor.
Görevlilerin uzakyol birinci zabiti veya üstü, ikinci mühendis, makinist veya üstü yeterliliğine sahip olmaları ve deniz ile bayrak devleti sörveyörlüğünde bir yıllık hizmet süresini tamamlamış olmaları bekleniyor.
Liman devleti denetim görevlileri, denetim raporlarını İngilizce olarak hazırlayıp imzalayacak. Gerçekleştirilen denetimlerin mutabakat muhtıraları kapsamında kurulan elektronik sisteme girişleri ise liman başkanı tarafından denetlenecek.
Denetim görevlileri, denetim limanı veya denetlenen gemilerle ticari ilişki içinde bulunamayacak. Ayrıca gemi acentesiyle yasal belgeler ve klas sertifikası düzenleyen, gemilere bu belgelerin verilmesi için gerekli incelemeleri yapan kuruluşlar tarafından istihdam edilemeyecekler.
Yetki devamı için merkez teşkilatında veya liman başkanlıklarında çalışan denetim görevlilerinin bir takvim yılı içinde en az 10 liman devleti denetimi gerçekleştirmeleri ya da denetime eşlik etmeleri, Bakanlık tarafından belirlenen yenileme eğitimlerini tamamlamış olmaları gerekecek.
GİRİŞ YASAĞI ŞARTLARI
Geminin Türkiye veya taraf olunan mutabakat muhtıralarına üye ülke limanlarında tutulma kararına karşın izinsiz olarak limandan ayrılması veya tamir için uğrak yapacağını bildirdiği tersaneye gitmemesi durumunda, gemiye Türk limanlarına 6 ay süreyle giriş yasağı uygulanacak.
Türkiye’de gerçekleştirilen liman devleti denetimleri sonucunda son 36 ay içinde üç veya daha fazla tutulma kaydı bulunan gemilerin Türk limanlarına girişine izin verilmeyecek.
Giriş yasağı uygulanan gemiye ilk kez 12 ay, eğer giriş yasağının bitiminden sonra 12 ay içinde Türk limanlarında tekrar tutulursa, bu durumda ise 24 ay süreyle giriş yasağı uygulanacak.
İkinci defa giriş yasağı uygulanan geminin Türk limanlarında tutulması halinde kalıcı yasağın devreye gireceği bildirildi.
Geminin sahibi, işleteni veya bayrak devleti, liman devleti denetim görevlisince verilen tutulma kararına itiraz etme hakkına sahip olacak. İtiraz başvurusu, geminin tutulma tarihinden itibaren en geç bir ay içerisinde Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürlüğüne yapılması gerekecek.
Geminin gereksiz yere tutulması veya geciktirilmesi halinde gemi sahibi ya da işleteni yargı yoluna başvurabilecek. Öte yandan, 26 Mart 2006 tarihinde yayımlanan “Liman Devleti Denetimi Yönetmeliği” yürürlükten kaldırıldığı duyuruldu.
