Türkiye, deprem bölgesinde yer alıyor.
Kahramanmaraş depremi dahil son yıllarda yaşanan depremler, maalesef binlerce vatandaşın hayatını kaybetmesine sebep oldu. Bu bağlamda, ülkemizin hangi bölgelerinin risk taşıdığını bilmek büyük bir önem arz etmektedir.
Vatandaşlar, diri fay hatlarının nerelerden geçtiğini ve hangi il ile ilçelerde depremin meydana gelebileceğini MTA’nın sağladığı bilgilerle öğrenebiliyor. Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA), diri fay hattı haritasını sürekli olarak güncel tutmaktadır.
MTA diri fay hattı haritası
MTA’nın yenilenmiş diri fay haritası artık erişime açık. Paylaşılan haritada toplamda 51 il yer alıyor. Bu illere tıklanarak, bölge hakkında detaylı bilgi almak mümkün. Harita üzerinde, 100’den fazla farklı ilçenin bulunduğu bilgisi de yer almakta. Tıklanarak hangi bölgelerde kaç tane diri fay hattının bulunduğu ve nerede yer aldığı öğrenilebiliyor.
Örneğin İzmir’e tıklanıldığında, fay hatlarının hangi bölgelerden geçtiğine dair bilgi edinilebiliyor. İzmir bölgesinde diri fay hatlarının bulunduğu tespit edilmiştir.
MTA Güncel Diri Fay Hattı Haritası
Türkiye’de toplam 45 farklı il ve 110 ilçe diri fay hatları üzerinde bulunuyor.
Diri fay hatları haritasına göre fay hatlarının bulunduğu bölgeler aşağıdaki gibidir:
ADIYAMAN: Gölbaşı
AFYONKARAHİSAR: Çay, Dinar, Kızılören, Sandıklı
ANKARA: Şereflikoçhisar
ANTALYA: Demre
AYDIN: Bozdoğan, Germencik, İncirliova, Koçarlı, Köşk, Kuşadası, Nazilli, Söke, Sultanhisar, Yenipazar
BALIKESİR: Gönen, Manyas
BATMAN : Kozluk
BİNGÖL: Karlıova, Yedisu
BOLU: Gerede, Yeniçağa
BURSA: Gemlik, Kestel, Mustafakemalpaşa
ÇANAKKALE: Çan, Yenice
ÇORUM: Laçin
DENİZLİ: Babadağ, Çameli, Çardak, Honaz
DİYARBAKIR: Lice
DÜZCE: Çilimli, Cumayeri, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı
ELAZIĞ: Palu, Sivrice
ERZİNCAN: Üzümlü
ESKİŞEHİR: İnönü
GAZİANTEP: İslahiye
HAKKARİ: Şemdinli
HATAY: Erzin, Hassa, Kırıkhan, Payas
ISPARTA: Eğirdir, Senirkent, Uluborlu
İZMİR: Kemalpaşa, Seferihisar, Tire
K.MARAŞ: Nurhak, Türkoğlu
KAYSERİ: Talas, Yeşilhisar
KIRIKKALE: Keskin
KIRŞEHİR: Akpınar, Mucur
KOCAELİ: Başiskele, Derince, Gölcük, Kartepe
KONYA: Akşehir, Altınekin, Doğanhisar, Ilgın
KÜTAHYA: Gediz, Simav
MALATYA: Akçadağ
MANİSA: Ahmetli, Alaşehir, Gölmarmara, Kırkağaç, Salihli, Sarıgöl, Soma, Turgutlu
MERSİN: Çamlıyayla, Mut
MUĞLA: Menteşe, Milas
MUŞ: Korkut, Varto
NİĞDE: Altunhisar, Bor
OSMANİYE: Düziçi, Toprakkale
SAKARYA: Akyazı, Arifiye, Ferizli, Hendek, Karapürçek, Sapanca
ŞANLIURFA: Bozova
SİİRT: Eruh
ŞIRNAK: Beytüşşebap
SİVAS: Altınyayla, Yıldızeli
TOKAT: Niksar, Pazar, Reşadiye
VAN: Çaldıran, Özalp
YALOVA: Altınova, Çınarcık
Kuzey Anadolu fay hattı nereden geçiyor?
MTA’nın Türkiye diri fay hattı haritasında Bursa ili incelendiğinde, Kuzey Anadolu fay hattının İstanbul’un neresinden geçtiği açık bir şekilde görülebiliyor. Harita üzerinde Adalar ve Avcılar segmentlerinin ayrı ayrı gösterildiği belirtiliyor. Ayrıca, fay hatları üzerinde yaşanan depremlerin tarihleri ve büyüklükleri de haritadan takip edilebiliyor. 1999 yılında meydana gelen Kuzey Anadolu fay hattı depremiyle ilgili bilgiler de deprem haritası üzerinde mevcut.
Marmara Bölgesi Fay Hatları
Marmara Bölgesi daki diri fay hatları haritada kırmızı çizgiler ile gösterilmektedir. İstanbul merkezinde diri fay hattı bulunmamakla birlikte, yakın bir konumda diri fay hattının olduğu dikkati çekmektedir.
Ege Bölgesi Fay Hatları
Ege Denizi’nde art arda meydana gelen depremler, Ege Bölgesi’ndeki fay hatlarını da merak konusu haline getirdi. Haritada Ege Bölgesi’ndeki fay hatları açık bir şekilde görülebiliyor.
MTA’nın diri fay haritasına göre, birinci dereceden riskli bölgeler şunlardır: İzmir, Balıkesir, Manisa, Muğla, Aydın, Denizli, Isparta, Uşak, Bursa, Bilecik, Yalova, Sakarya, Düzce, Kocaeli, Kırşehir, Bolu, Karabük, Hatay, Bartın, Çankırı, Tokat, Amasya, Çanakkale, Erzincan, Tunceli, Bingöl, Muş, Hakkari, Osmaniye, Kırıkkale ve Siirt.
Diri Fay Hattı Nedir?
Yüzeydeki faylar, dünya üzerindeki levhaların hareketi ile oluşan gerilmeler ve sıkışmalar sonucunda meydana gelir. Yer kabuğundaki bu hareketler, fay adı verilen kesimlerle tanımlanır. Sürtünme ve zorlanmaların etkisiyle ani bir kırılma gerçekleştiğinde, buna deprem denir.
Diri fay, tarihte deprem oluşturan tüm fayları kapsayan bir tanımlamadır. MTA’nın yayımladığı diri fay hattı haritasında, çeşitli diri fay türleri yer almaktadır. Bu yapılar şu şekillerde sınıflandırılabilir:
Deprem yüzey kırığı: 1900’dan günümüze kadar yüzey faylanması oluşturan diri faylar.
Holosen fayı: Son 11.000 yıl içinde yüzey faylanması meydana getiren faylar.
Kuvaterner fayı: Pleyistosen döneminde yüzey faylanması gösteren, Holosen etkinliği kuşkulu faylar.
Olası Kuvaterner fayı veya çizgisellik: Kuvaterner veya daha önceki dönemlerde oluşmuş, Kuvaterner etkinliği kuşkulu fay veya güncel morfolojide belirgin çizgisellik gösteren yapılar.
Bu sınıflandırmaya göre, ilk üç kategoriye giren diri fay türleri, gelecekte yüzey kırılmasına sebep olma potansiyeli taşıyan depremlere neden olabilecek özellikler taşımaktadır. Haritayı incelerken, bu tür diri fayların bulunduğu bölgeleri dikkate alabilirsiniz.
