Greenpeace Türkiye tarafından gerçekleştirilen bir araştırmada, İstanbul’daki beş zincir market ve çeşitli semt pazarlarından temin edilen 155 sebze ve meyve örneğinin yüzde 61’inde birden fazla pestisit kalıntısı tespit edildi.
Ayrıca, örneklerin yüzde 43’ünde insan sağlığına zarar verebilecek PFAS maddeleri bulundu.
Bu ürünlerin yüzde 31,6’sında hormonal sistemi etkileyen, beyin gelişimini bozabilen ve kanserojen özellik gösteren pestisitler ortaya çıktı.
Gıda mühendisi Dr. Bülent Şık tarafından hazırlanan raporda, pestisitlerin özellikle çocuk sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine vurgu yapıldı.
Raporda, çocukların bağışıklık, sinir ve hormonal sistemlerinin gelişim aşamasında olmasının, bu maddelere karşı daha hassas kalmalarına neden olduğu belirtildi.
Rapor, pestisitlere maruz kalan çocuklar arasında beyin gelişiminde bozuklukların ve birçok hastalığın görülme olasılığının arttığını kaydediyor.
Yapılan analizlere göre:
- 155 örneğin yüzde 33’ü, Türk Gıda Kodeksi’ne uygun değil.
- 50 üründe ruhsatsız pestisit kullanımı tespit edildi.
- Salamura yaprak, sivri biber, ıspanak ve armutta limit aşımı ve yasaklı pestisit kullanımına sıkça rastlandı.
Greenpeace Türkiye Direktörü Berkan Özyer, Tarım ve Orman Bakanlığı’na pestisit analiz sonuçlarını düzenli olarak paylaşma çağrısında bulundu. Özyer, “Birden fazla pestisit ile karşılaşmak, tek bir pestisit maruziyetinden daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Çocukların sağlıklı ve temiz gıdaya ulaşma hakkı korunmalıdır” ifadelerini kullandı.
PFAS VE PESTİSİT NEDİR?
PFAS (Per- ve Polifloroalkil Maddeler), doğada çok az bozunan, insan yapımı kimyasal bir madde grubudur. “Sonsuz kimyasallar” (forever chemicals) olarak da anılmaktadır çünkü çevrede ve insan vücudunda uzun süre kalabilirler.
Bu kimyasallar; kanser, tiroit rahatsızlıkları, karaciğer hasarı, doğurganlık problemleri ve bağışıklık sistemi bozuklukları gibi ciddi sağlık sorunları ile ilişkilendirilmiştir.
Vücuda girdikleri takdirde atılması oldukça zordur.
Pestisit, tarımda zararlı organizmaları (böcekler, yabancı otlar, mantarlar, kemirgenler vb.) yok etmek veya kontrol altına almak için kullanılan kimyasalların genel adıdır.
Pestisit kalıntılarına uzun süre maruz kalmanın, kanser, hormonal bozukluklar, sinir sistemi hasarı ve doğum kusurları gibi sağlık problemlerine yol açabileceği unutulmamalıdır.
