Muhalefet partilerinin itirazlarına rağmen, İklim Kanunu TBMM Genel Kurulu’nda yapılan oylama ile kabul edilerek yasalaştı.
AK Parti tarafından TBMM’ye sunulan ve Nisan ayında ilk dört maddesi onaylanan İklim Kanunu Teklifi’nin görüşmeleri tamamlandı. Teklifte, iklim hukukunu düzenleyen “İklim Adaleti”, “İklim Finansmanı”, “Net Sıfır Emisyon”, “Adil geçiş”, “Birincil piyasa”, “Karbon Kredisi”, “Denkleştirme”, “Emisyon Ticaret Sistemi (ETS)”, “Gömülü sera gazı emisyonları” ve “Gönüllü karbon piyasaları” gibi toplam 39 terim tanımlanmış durumda.
Kamu kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler, kendilerine ait yetki ve sorumluluk alanlarında çeşitli planlar ve projeler hazırlayacak, uygulayacak, destekleyecek ve iş birliği yapacaklar.
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu çerçevesinde, İklim Değişikliği Başkanlığı; düzenlemenin uygulanmasına yönelik olarak, gerekli bilgi, belge ve verileri isteme yetkisine sahip olacak. Bilgi talep edilenler, istenen belgeleri belirtilen süre içinde bedelsiz olarak Başkanlıkla paylaşmak zorunda olacak.
Başkanlık, veri ihtiyaçlarını karşılamak için öncelikle Ulusal Coğrafi Bilgi Platformu’ndan yararlanacak ve elde ettiği verileri, kamu kurumlarıyla paylaşmak üzere bu platforma aktaracak.
Ulusal Coğrafi Bilgi Platformu’nda mevcut olmayan veriler, İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından gerekli kamu kurumları ile protokol yapılarak sağlanabilecek. Milli savunma ve güvenlikle ilgili verilerin paylaşımına dair usul ve esaslar, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile ilgili bakanlıklar tarafından belirlenerek düzenlenecek.
Teklif ile iklim değişikliği ile mücadelenin yönü belirlenirken, sera gazı emisyonları, Ulusal Katkı Beyanı, net sıfır emisyon hedefi ve İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından yayımlanan strateji ve eylem planları doğrultusunda azaltılması hedefleniyor.
İlgili kurumlar, net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda iklim değişikliği ile ilişkili olası kayıpları önleme, riskleri azaltma ve fırsatları değerlendirme hedefinde uyum faaliyetleri yürütecekler.
İklim değişikliğinin etkilerini yönetmek amacıyla su kaynaklarının etkin kullanımı için planlama araçları ilgili kamu kuruluşları tarafından hazırlanacak. Ayrıca, çölleşme, erozyon ile ağaçlandırma ve toprak koruma süreçlerinde orman dışı alanlarda sürdürülebilir yönetim sağlanacaktır.
Yerel iklim değişikliği eylem planları, her ilin tüm aktörlerinin katılımıyla vali koordinasyonunda oluşturulacak ve İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu’na sunulmak üzere hazırlanacak.
Söz konusu planların hazırlanması ve izlenmesi amacıyla, ilgili kurum ve kuruluşlar kendilerine talep edilen bilgi ve belgeleri ilgili mevzuat hükümleri kapsamında paylaşacaklardır.
SINIRDA KARBON DÜZENLEME MEKANİZMASI KURULACAK
Ülke genelinde ithal edilen ürünlerin serum emisyonlarının izlenebilmesi amacıyla Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) oluşturulabilecektir. SKDM ile ilgili detaylar, Ticaret Bakanlığı tarafından ilgili bakanlıklarla iş birliği içinde belirlenecek.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı’nın başkanlık edeceği bir kurul oluşturulacak. Bu kurul, çeşitli bakanlıkların temsilcileri ve diğer ilgili kişileri içerecek.
Teklifin süreci, elde edilecek özel gelirlerin yönetimi ve bütçeleştirilmesine dair detayları da kapsayacak şekilde düzenlenmiştir.
PARA CEZALARI
Kanun teklifinde, iklim değişikliği ile ilgili yükümlülüklerin ihlali durumunda uygulanacak idari yaptırımlar da yer alıyor.
Bu kapsamda, doğrulanmış sera gazı emisyonu raporunu zamanında sunmayanlara, 500 bin liradan 5 milyon liraya kadar idari para cezası verilecektir.
Ozon tabakasını incelten maddelere ilişkin mevzuatın ihlali durumunda ise, bunu kullanan veya ticaretini yapanlara 2,5 milyon teşekkür, bakım, onarım hizmeti verenlere ise 250 bin lira ceza öngörülmektedir.
Ozon tabakasını etkileyen ürünlerin etiketleme kurallarına uymayanlar da 120 bin lira idari para cezası ile karşılaşacaktır.