İkinci el araç pazarındaki hızlı büyüme, yıllık 8 milyon aracın el değiştirmesiyle kendini gösterirken, bu duruma paralel olarak ekspertiz firmaları da her yerde açılmaya başladı. Kilometre düşürme, sahte parça kullanımı, pert kaydı olan araçların piyasada satılması ve kazalı araçların birleştirilerek yeniden satılması gibi birçok olumsuz durumun yaşandığı ifade ediliyor. Bu olumsuzluklarla karşılaşmamak adına araçlarını ekspertiz şirketlerine götüren tüketicilerin, bazı firmalarda yeniden dolandırılma riskiyle de karşılaştığı aktarılıyor.
KAYIT DIŞI ÇALIŞANLAR
Türkiye Gazetesi’nin haberine göre; ekspertiz sektöründeki denetimsizlik, yeni riskler doğuruyor. Sektör temsilcileri, MYK sertifikasına sahip kurumsal firmaların yalnızca ‘Uzman Otomotiv Teknisyeni/Eksperi’ belgesine sahip bireylerle çalıştığını belirtiyor. Ancak, ‘kapı önü ekspertizi’ olarak adlandırılan kayıt dışı yapılanmalar ve hileli rapor düzenleyen şirketlerin piyasayı tehdit ettiği vurgulandı. Türkiye’de sadece 10-15 büyük kurumsal firmanın kayıtlı olduğu, bunun yanı sıra kayıt dışı çalışan binlerce kişi ve küçük ölçekli yapılanmanın da aktif olduğu tahmin ediliyor.
20 BİN TL’YE KADAR ÇIKIYOR
Ekspertiz hizmeti almak isteyenler, karmaşık fiyatlandırmalarla karşılaşıyor. Kurumsal firmaların ilan ettikleri fiyatlardan bağımsız olarak standart bir tarifeye sahip olunmaması nedeniyle, vatandaşlar aynı hizmet için aşırı yüksek ücretler ödemek durumunda kalabiliyor. Basit bir diagnostik incelemenin 3 bin TL’den başladığı, kapsamlı hizmetlerin ise 20 bin TL’ye kadar çıkabildiği bildirildi. Ayrıca, minimal bir boya hasarı ve kazaya karışan aracın tamiri için ödenen ekspertiz ücretinin 8500 TL’yi bulduğu belirtildi.
PAKET PAKET DEĞİŞİYOR
Ekspertiz firmalarında farklı paket seçeneklerinin bulunduğuna dikkat çekilirken, her şirketin sunduğu mini ve ekstra paketlerin de farklılık gösterdiği kaydedildi. Full paketlerin fiyatlarının 20 bin TL’ye kadar çıkabildiği ifade ediliyor. Sunulan paketlerin içeriği ise şöyle:
- Mini: Kaporta-boya, motor mekanik kontrolü.
- Standart: Kaporta-boya, motor mekanik, lift üzerinde alt mekanik kontrol ön takım, yürür aksam kontrolü.
- Full Paket: Yukarıdakilere ek olarak elektronik arıza, fren, süspansiyon, yanal kayma testi, yol testi, iç aksam ve fonksiyon kontrolleri.
- Ekstra Full: Üstteki paketlere ek olarak 1000 km kaporta boya garantisi, hava yastığı cihazı ve fiziki kontrol, dyno motor performans testi, sorgu hizmetleri.
“KENDİ BAŞINA SORUN HALİNİ ALACAKTIR”
Tüketici dernekleri, ekspertiz hizmetinin tüketici güvenliği açısından kritik bir hizmet olduğuna dikkat çekerek, fahiş fiyatlamaların kabul edilemez olduğunu belirtiyor. Bu bağlamda, “Aksi halde ekspertiz, dolandırıcılığa karşı son kale olmaktan çıkıp kendi başına sorun halini alacaktır. Elden para alan, fatura kesmeyen firmanın raporuna da güvenilmez. Yılda 8-10 milyon aracın geçtiği ekspertiz sektörü sıkı kontrol edilmelidir” açıklamasında bulunuldu.
Söz konusu sistem, kazalı aracını satışa çıkaran kişinin veya galerinin “Araç temiz, isterseniz ekspere götürelim” diyerek anlaşmalı olduğu ekspertiz şirketine yönlendirmesiyle işlemeye başladığı kaydediliyor. İddialara göre, büyük hasarlı bir araca dahi “sorun yok” denilebiliyor. Mağdurlar ise durumu başka bir servise götürerek öğrenebiliyor ve çoğu zaman hukuki yollara başvurmak zorunda kalıyorlar; ancak uzun dava süreçleri ile karşı karşıya kalıyorlar.