-
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), yayımladığı ‘Fiyat Gelişmeleri Raporu’nda ocak ayındaki yüksek enflasyonun geçici etkilerden kaynaklandığını belirtti. Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, “Enflasyonu aşağıya çekmek için gerekli tüm araçları kullanıyoruz, enflasyon düşecek.” ifadesini kullandı ve piyasa şüpheciliğini anladığını vurguladı.
-
Ocak ayı enflasyon verilerinin beklentilerin üzerinde gelmesi, yabancı yatırımcıların Türkiye’ye yönelik enflasyon tahminlerini yukarı yönlü revize etmesine yol açtı. Bu durum, birçok kurumda beklenti değişikliklerini beraberinde getirdi.
-
2024 yılında rekor seviyeye ulaşan otomotiv pazarı, 2025’in ilk ayında gerileme trendine girdi. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, Ocak ayında otomobil ve hafif ticari araç satışları yıllık bazda yüzde 13,9 azalışla 68 bin 654 adede düştü.
-
TCMB, Ocak ayına ait TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksini açıkladı. Türk Lirası’nın reel döviz kuru endeksi, son beş ayda artış göstererek beş yılın en yüksek seviyesine ulaşmayı başardı.
AJANDA
FİYAT GELİŞMELERİ RAPORU
TCMB, Ocak Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’nu yayımladı. Rapor, Ocak ayında tüketici fiyatlarının %5,03 oranında arttığını ve yıllık enflasyonun 2,26 puan düşerek %42,12 seviyesine gerilediğini ortaya koydu. Yıllık enflasyondaki bu düşüş, enerjideki yatay seyir ve diğer ana gruplardaki azalmadan kaynaklandı. Aylık fiyat artışlarının en dikkat çekici olduğu alan ise hizmetler sektörü oldu. Tüketici sepetindeki güncellemelerde, hizmetler sektörünün payının artması enflasyona yaklaşık 0,3 puan ekleyici bir etki sağladı. Sağlık, eğitim ve lokanta-otel gibi kalemlerde ise yüksek fiyat artışları gözlemlendi. Gıda fiyatlarındaki artış, ekmek ve tahıllar başta olmak üzere belirginleşirken, enerji fiyatlarındaki yükselişin arka planında şebeke suyu tarifeleri ve küresel enerji fiyatları etkili oldu. SGK Sağlık Uygulamaları Tebliği kapsamında muayene katılım paylarındaki artış da hizmet fiyatlarındaki yükselişi tetikledi. Yapılan düzenlemelerin Şubat ayı enflasyonuna yansıması bekleniyor.
Kira grubunda enflasyon, sözleşme yenileme oranındaki mevsimsel artışla %8,66 seviyesine yükselirken, yıllık enflasyon %100,64 olarak kaydedildi. Ocak ayında dayanıklı mallardaki fiyat artışları devam ederken, giyim ve ayakkabı grubunda mevsimsel etkilerle %5,46 oranında fiyat düşüşü yaşandı. Gıda ve alkolsüz içecekler fiyatları %3,86 artarken, yıllık enflasyon %41,76 oldu. İşlenmiş gıda grubunda artış gözlemlenirken, işlenmemiş gıdada ise düşüş yaşandı. Mevsimsellikten arındırılmış veriler, Ocak ayında enflasyon eğiliminde geçici bir artışa işaret etmekte. TCMB’nin izlediği B ve C göstergelerinde aylık artış hızlanırken, yıllık bazda gerileme devam etti. Raporda, ilk çeyreğe özgü bir enflasyon artışının beklendiği, ilerleyen dönemlerde ise enflasyon eğiliminin yeniden dengeleneceği ifade ediliyor.
YABANCI KURUMLAR
Ocak ayındaki yüksek enflasyon verileri, yabancı yatırımcıların Türkiye’ye yönelik enflasyon tahminlerini yukarı yönlü revize etmesine sebep oldu. BNP Paribas, kısa vadeli Türk tahvillerinde çıkış gerçekleştirdi. Bloomberg’in haberine göre, BNP Paribas stratejistleri, Ocak ayındaki beklenti üstü enflasyon verisinin Türk tahvillerinde görülen ralliyi durdurabileceğine dikkat çekti. Bu gelişme sonrası BNP Paribas, tahvillerde kâr realizasyonu yaptı. Morgan Stanley, beklenenin üzerinde gelen verilerin ardından Türkiye için enflasyon ve politika faizi tahminlerini yukarı yönlü revize etti. Yıl sonu enflasyon tahmini %27,5’e yükselirken, daha önceki tahmin %26 olarak kaydedilmişti. Aynı zamanda yıl sonu politika faizi tahmini de %28,5’ten %30,5’e çıkarıldı. TCMB’nin son verilerine göre, Mart ayında 250 baz puanlık bir faiz indirimine gidilmesi bekleniyor.
Abrdn Investments yatırım direktörü Kieran Curtis, Türk tahvil piyasasında likiditenin artması durumunda yabancı yatırımcıların ilgisinin artacağını belirtti. Dün İstanbul’da gerçekleştirilen Bloomberg etkinliğinde konuşan Curtis, eğrideki likidite artışının yurtdışı fonların Türk tahvillerine olan talebini artıracağını ifade etti. Avrupa’nın en büyük fonu olan Amundi ise Türk hisse senetlerinin düşük değerlemeleri nedeniyle bir fırsat sunduğunu düşünüyor. Amundi’nin EM CEEMEA Hisse Başkanı Marcin Fiejka, Bloomberg etkinliğinde yaptığı konuşmada, fiyat-kazanç oranının 6 seviyesinde bulunmasının yüksek görünmediğini ancak değerlemeleri haklı çıkarmak için uzun vadeye yönelik çeşitli varsayımların gerekeceğini dile getirdi.
OTOMOTİV
2024 yılında zirveye çıkan otomotiv pazarı, 2025’in ilk ayında geriledi. Ocak ayında otomobil ve hafif ticari araç satışları, yıllık bazda %13,9 azalarak 68 bin 654 adede düştü. Otomobil satışları geçen yılın aynı dönemine göre %12,6 azalarak 55 bin 944 adede, hafif ticari araç satışları ise %18,8 gerileyerek 12 bin 710 adede indi. Geçen yıl Ocak ayında yaklaşık 80 bin adetle tarihin en yüksek Ocak satışına ulaşan otomobil ve hafif ticari araç pazarı, mevsimsel zayıflık nedeniyle bu yıl gerileme kaydetti.
Pazara genel bakıldığında, uzun vadeli ortalamalara kıyasla güçlü bir seviyede kalmaya devam ediyor. Son on yılın Ocak ayı ortalama satış rakamlarına göre otomobil ve hafif ticari araç pazarı %75,2, otomobil pazarı %87,2, hafif ticari araç pazarı ise %36,7 oranında artış gösterdi. Düşük vergi oranlarına sahip A, B ve C segmentlerindeki araçlar toplam pazarın %82,3’ünü oluştururken, gövde tipine göre en çok tercih edilen model %57,4 pay ile SUV araçlar oldu. Elektrikli ve hibrit otomobil satışları Aralık 2024’te kırılan rekorun ardından Ocak ayında %1,3 puanlık düşüşle pazarın %40,6’sını oluşturmaya devam etti. Elektrikli ve hibrit araçlar, son bir yılda otomobil pazarında %19 puanlık bir artış sağladı. Saf elektrikli araç satışları Aralık ayında 21 bin 598 adet iken, Ocak ayında 6 bin 71 adetle düşmesine rağmen, geçen yılın aynı ayına göre %71,4 büyüme kaydetti.
ATIŞTIRMALIKLAR
TCMB, Ocak ayına ait TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksini açıkladı. Bu endeks, Türk Lirası’nın reel döviz kuru endeksinin son beş ayda artarak en yüksek seviyeye ulaştığını gözler önüne serdi. Ocak ayında yüzde 4,1 artışla 75,44 puana yükselen endeks, Mart 2020’den bu yana en yüksek değerine ulaşmış oldu. Aralık ayında 67,12 puan olarak açıklanan endeks, revize edilerek 72,47 puana çıkarıldı.
Bloomberg tarafından İstanbul’da düzenlenen Future of Finance Zirvesi’nde konuşan Akbank CEO’su Kaan Gür, faiz indirim döngüsünün başlamasıyla birlikte makroihtiyati önlemlerin önümüzdeki çeyreklerde hafifleyeceğini öngördü. Gür, enflasyondaki düşüşün bankaların net faiz marjını ve kârlılığını destekleyeceğini belirterek, faiz indirimleri ve mevduat faizlerindeki düşüşün, bankacılık sisteminin kârlılık seviyesini korumasına yardımcı olacağını ifade etti.
Bloomberg Zirvesi’nde Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, hükümetin önceliklerinden birinin enflasyonu düşürmek olduğunu vurguladı. Belirlenen hedeflerin tutturulacağını belirten Şimşek, enflasyonun düşeceğini fakat piyasalardaki şüpheleri anladığını ifade etti. Bu açıklamalar, hükümetin enflasyonla mücadeledeki kararlılığını ve piyasalardaki beklentileri yönetme çabasını gözler önüne seriyor.
Çin, ABD Başkanlığı döneminde Donald Trump ile yürütülen müzakerelerde elini güçlendirmek amacıyla Google ve Nvidia’ya yönelik rekabet soruşturmalarını yeniden başlattı. Çin’in Devlet Piyasa Düzenleme İdaresi (SAMR), Google’a yönelik bir rekabet soruşturması başlatıldığını açıkladı. Konuya yakın kaynaklardan edinilen bilgilere göre, soruşturma Google’ın Android işletim sistemindeki pazar hakimiyetine ve Çinli akıllı telefon üreticilerine verdiği zarara odaklanacak. Ayrıca Intel’e yönelik bir incelemenin de gündemde olduğu bildirildi; çünkü Intel’in global gelirlerinin %29’u Çin’den sağlanıyor.
Kaynak: Fintables
