Art arda gelen deli dana hastalığı haberleri, toplumda kaygı yarattı. Ankara ve Bolu’dan gelen gelişmelerle birlikte, deli dana hastalığının belirtileri ve hastalıkla ilgili detaylar daha fazla ilgi görmeye başladı. Uzmanların açıklamalarına göre, başka vakaların da görülmesi olası durumlar arasında yer alıyor.
HASTANEDEN AÇIKLAMA GELDİ: NET BİR TABLOYA RASTLANMADI
Geçtiğimiz günlerde Ankara Bilkent Şehir Hastanesi’nde, delibana hastalığı olan Creutzfeldt-Jakob hastalığı (CJD) şüphesiyle bir hastanın yoğun bakımda tedavi gördüğü iddiaları gündeme gelmişti. Ankara Bilkent Şehir Hastanesi’nin sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, hastalığa yönelik kesin bir klinik tabloya rastlanmadığı, tetkiklerin hâlâ devam ettiği bildirildi. Açıklamada “Konuya ilişkin olarak yapılan inceleme sonucunda; haberlere konu edilen hastanın, hastanemizin Nöroloji Kliniği tarafından takip edilmekte olduğu, ancak tanının henüz kesinleşmediği belirlenmiştir” ifadelerine yer verildi.
BOLU’DA BİR HASTADA TESPİT EDİLDİ
Diğer bir yandan, Bolu’da boğaz ağrısı, mide bulantısı ve baş dönmesi şikayetiyle hastaneye başvuran bir kadın hastada, beyin omurilik sıvısına (BOS) yapılan testler sonucunda deli dana hastalığı tespit edildi. İHA’nın aktardığına göre; Z.A. isimli kadın hastaneye başvurduktan sonra şikayetlerinin geçmemesi üzerine beyin omurilik sıvısından (BOS) örnek alındı. Alınan bu örnekler daha sonra İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Nörodejeneratif Hastalıklar Araştırma Laboratuvarı’na gönderildi. Burada yapılan incelemelerde Z.A.’nın beyin dokusunda deli dana hastalığına rastlandı. İzzet Baysal Devlet Hastanesi Palyatif ünitesinde izole alanda tedavisine devam ediliyor.
“BAŞKA HASTALAR DA ORTAYA ÇIKABİLİR”
Deli dana enfeksiyonunun bu hastalığı taşıyan hayvanların etinin ve özellikle sakatatlarının tüketilmesi, bu hayvanların vücut sıvıları ile temas edilmesi sonucunda bulaştığını belirten Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, “İki vakanın varlığı başka hastaların da ortaya çıkabileceği ihtimalini barındırıyor” diyerek durumu değerlendirdi.
“BULAŞTIKTAN YILLAR SONRA, 15-20 YIL HATTA 30 YIL SONRA ORTAYA ÇIKAR”
Bulaşıcı deli dana enfeksiyonunun sebebinin doğada yaygın olarak bulunan “Prion” adı verilen protein yapıları olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Ertuğrul, bu hastalığın en önemli özelliğinin belirtilerinin yıllar sonra belirmesi olduğunu ifade etti. “Hastalığın belirtileri bulaştığı anda hemen ortaya çıkmaz. Bulaştıktan yıllar sonra, 15-20 yıl hatta 30 yıl sonra ortaya çıkar. Deli dana hastalığı, prion adı verilen anormal yapıdaki proteinlerin beyinde birikmesi ile gelişir. Bu durum, beyin yapısının bozulmasına ve süngerleşmesine neden olur. Bu nedenle süngerleşmiş beyin (BSE) olarak da adlandırılmaktadır. İlk kez sığırlarda görülen bu hastalık, insanlarda varyant Creutzfeldt-Jakob hastalığı (vCJD) ile ilişkilidir. Her iki hastalık da ölümcül beyin hastalıklarıdır. Bazı durumlarda insandan insana da tükürük gibi vücut sıvılarıyla bulaşabilir” şeklinde açıklamalarda bulundu.
DELİ DANA NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Belirtileri diğer nörolojik hastalıklarla benzerlik gösterdiği için “deli dana” teşhisi doğrudan konulamıyor. Teşhis, halk arasında ‘belden su alınması’ olarak bilinen beyin omurilik sıvısından yapılan basit bir test ile gerçekleştiriliyor. Profesör Ertuğrul, “Örneğin şu anda enfeksiyon bulaşmış olan kişilerde hastalığın ortaya çıkışına kadar olan süre uzun olduğu için birçoğu başka sebeplerden hayatını kaybediyor. Veya belirtiler üzerindeki tek tek incelemeler nedeniyle hastaların tedavisi sağlanamıyor” dedi.
UNUTKANLIK VE KAFA KARIŞIKLIĞI BELİRTİLERİYLE ORTAYA ÇIKIYOR
Hastalığın ilk belirtilerinin çoğunlukla psikolojik olduğunu belirten Prof. Dr. Ertuğrul, “An kafa karışıklığı veya oryantasyon bozukluğu, odaklanma zorluğu, düzensiz düşünme ya da tutarsız konuşmalar, halüsinasyon görme, huzursuzluk, ajitasyon, aniden öfkelenme, saldırganlık, uyku bozuklukları veya tersine dönmüş uyku-uyanma döngüleri görülebilir” şeklinde bilgi paylaştı. Prof. Dr. Ertuğrul, hastalık ilerledikçe, beynin etkilenen bölümlerine göre yürüme güçlüğü, nefessiz kalma ve kalp fonksiyonlarında bozulmaların yaşanabileceğini de sözlerine ekledi. “Deli dana hastalığı ilerledikçe zihinsel belirtiler kötüleşir ve hastanın komaya girmesine neden olur. Ne yazık ki, bu hastalığın herhangi bir ilacı ve tedavisi yoktur” dedi.
178 KİŞİNİN ÖLÜMÜNE YOL AÇMIŞTI
Deli dana hastalığı, 1986 yılında İngiltere’de büyükbaş hayvanlarda tespit edilmiş ve bu durum, ülkede 178 kişinin ölümüne yol açmıştı. 1990’larda ise Avrupa’yı da etkisi altına almıştı.
