Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Erişkin Acil Kliniğinden Öğretim Üyesi Doç. Dr. Onur Tezel, cam pipetler dahil olmak üzere cam ürünlerin yanlış kullanımı veya kazalar sonucunda ağız ve sindirim sistemi üzerinde ciddi yaralanmalara neden olabileceğini belirtti.
Tezel, oluşan kırıkların her zaman gözle belirlenebilir olmayabileceğini, bazı durumlarda mikro çatlakların da oluşabileceğini söyledi.
ÇİĞNEME HAREKETİ CAM PİPETİ KIRIYOR
Kırılma riskinin cam ürünlerin üretiminde kullanılan maddelere bağlı olarak değişim gösterdiğine dikkat çeken Tezel, “Özellikle küçük çocuklarda plastik pipetlerden kalma çiğneme alışkanlığı vardır. Bu çiğneme hareketi ile cam pipetler kırılabilir. Aynı zamanda camın kendi doğası nedeniyle ani sıcak ve soğuk değişimde, örneğin bulaşık makinesinde yıkadığımızda, çok sıcak bir ortamdan aniden soğuk bir materyale konulduğunda çatlama riski oldukça yüksektir.” dedi.
YARALANMAYA ÇOK MÜSAİT BÖLGELER
Tezel, cam ürünlerin ağızla teması durumunda dişlerin sert yapısının mevcut kırıkları belirginleştireceğine dikkat çekerek, “Kırığın ağız içindeki en büyük problemi, yumuşak doku dediğimiz damağımız, dilimiz ve arka bölgeler, yaralanmaya çok müsait bölgelerdir. Dolayısıyla en ufak kırıkta bile cam, jilet gibi bir keskinliğe sebep olduğu için yumuşak dokulara zarar verir.” şeklinde konuştu.
Ayrıca, “En kötü senaryomuz da kırılan cam parçasının yutulmasıdır. Yutmayla beraber cam parçası önce yemek borusuna, eğer saplanmazsa mideye iner, mideden de geçip bağırsaklara kadar ilerleyebilir.” uyarısında bulundu.
CİDDİ KANAMALARA YOL AÇABİLİYOR
Bu bölgelerde meydana gelen yaralanmalara müdahalenin zor olduğunu ifade eden Tezel, ağız içi ve yemek borusunun endoskopik işlemlerle değerlendirilebildiğini, ancak cam parçasının mide pasajını geçerek bağırsaklara temas etmesi durumunda bazı vakaların cerrahi müdahaleye kadar gidebileceğini belirtti.
Tezel, yemek borusunda bu bölgenin beslenmesini sağlayan önemli damar yapılarını vurgulayarak, cam parçasının bu yere saplanmasının ciddi kanamalara yol açabileceğini söyledi.
“KİŞİNİN EN KISA ZAMANDA ACİL SERVİSE ULAŞTIRILMASI GEREKİYOR”
Kanamanın ilk aşamada mideye doğru ilerleyebildiği için kişinin durumu hemen fark edemeyebileceğini anlatan Tezel, “Bazı vakalarda hastalar kan kaybına bağlı şok tablosuyla ya da kan kusma şikayetiyle sağlık kuruluşlarına başvurabiliyor.” ifadesinde bulundu.
Tezel, kırılan camın yutulması halinde yapılması gerekenler ile ilgili şu bilgileri paylaştı:
“Bu durumda kişinin en kısa zamanda acil servise ulaştırılması gerekiyor. Camı kendisinin çıkartmaya çalışmaması, kusmaya çalışmaması gerekir. Eğer yutulmuşsa mide içeriğinden veya yemek borusundan geriye çıkartmaya çalışmak da o camın hareketiyle beraber dokulara zarar verecektir. Cam materyaller, kırık şüphesi, şekil bozukluğu, çatlağa benzer görüntüsü olması durumunda hiçbir şekilde kullanılmamalıdır. Genel olarak pipet kullanılmasını tavsiye etmiyoruz. Bardaktan içmek her zaman en güzeli.”
“MÜMKÜN OLDUĞUNCA UZAK DURUN”
Pipetlerin bakıma muhtaç bireylerde de kullanıldığına dikkat çeken Tezel, “Demans, Alzheimer ve bakım hastaları, bilinç durumları kötü olması nedeniyle temas ettiklerinin farkına varmıyorlar. Yaralandıklarında, damağında bir hasar olduğunda bunu fark edemedikleri için burada teşhis koymak bazen daha da zorlaşıyor. Bakım hastalarında pipet kullanımında mümkün olduğunca cam pipetlerden ya da damağa zarar verebilecek sert pipetlerden uzak durmak lazım.” dedi.
