Türk Tabipleri Birliği (TTB), bugünkü basın toplantısında yayımladığı raporla Türkiye’deki yenidoğan ölümleri ile bu ölümlerin bölgesel farklılıklarını ele aldı. Raporda, özellikle depremlerin yaşandığı bölgelerde temel ihtiyaçlara ulaşımda yaşanan sorunların bebek ölüm oranlarını artırdığı vurgulandı.
“DEPREM BÖLGELERİNDE ORANLAR ARTIYOR”
Geçtiğimiz dönemlerde bebek ölüm oranlarının deprem bölgelerinde artış gösterdiğine dikkat çeken rapor, şu açıklamaları içeriyor: “Bebek ölümlerindeki bölgesel eşitsizlik, 2023’te meydana gelen deprem felaketinin ardından daha da belirgin hale gelmiştir. Örneğin, Adıyaman’da 2022’de binde 10.8 olan Bebek Ölüm Hızı (BOH), 2023’te binde 23’e yükselebilmiştir. Kahramanmaraş ve Hatay ise sırasıyla binde 20.8 ve binde 20.3 ile bu durumu takip etmektedir (Tablo 2). Kaybettiğimiz bebeklerin bir kısmı depremle bağlantılı olsa da; sağlık hizmetlerine, temiz suya ve kanalizasyon gibi temel hijyen gereksinimlerine ulaşmada yaşanan zorluklar, aşılama sürecindeki sıkıntılar bu artışın sebepleri arasındadır.”
“BEBEK ÖLÜMLERİNİN BÜYÜK BÖLÜMÜ ÖNLENEBİLİR”
Raporda, bebek ölümlerinin en yaygın nedeni olarak öne çıkan prematüreliğin sebepleri ile ilgili şu ifadeler yer aldı: “Prematürelik (%47,4) ve doğumsal anomaliler (%23,4) en önemli nedenlerdir. Prematür doğumlar, beslenme yetersizliği, anemi, cinsiyet eşitsizliği ve hava kirliliği gibi çevresel faktörlerden kaynaklanmaktadır. Türkiye’de bebek ölüm hızı, Cumhuriyet’in kuruluşundan bu yana önemli oranda azalmış olsa da, önlenebilir ölümler hâlâ yüksek seviyelerde bulunmaktadır. Ayrıca, bölgesel eşitsizlikler devam etmektedir.”
PARASI OLMAYAN ERİŞEMİYOR
Raporun yenidoğan bakımındaki eksikliklere dair kısmında ise şu bilgiler sunuldu: “Yenidoğan bakımında uzman eksikliği ve dengesiz bir dağılım mevcuttur. 2024 itibarıyla, 10.000 canlı doğum başına 3,76 yenidoğan uzmanı düşmektedir. Ideal oran ise 4,3’tür. Yenidoğan yoğun bakım ünitesi yatak sayısı 2022’de 1000 canlı doğum başına 12,6 yataktır; ancak yatakların büyük bir kısmının özel sektörde olması, erişim dengesizliklerine neden olmaktadır.”
“YENİDOĞAN SKANDALININ SEBEBİ NEOLİBERAL POLİTİKALAR”
AKP’nin sağlık alanında yürüttüğü dönüşüm projeleri üzerinden eleştirilen rapor, şu hususları da kapsıyor: