Dünya genelinde sıcaklıklar mevsim normallerinin çok üzerine çıkarak rekorlar kırıyor. Uzmanlara göre, 2050 yılı için öngörülen iklim senaryoları bazı bölgelerde şimdiden yaşanıyor. Bu durum, hem insan sağlığını hem de gezegenin geleceğini tehdit ediyor.
Dünya Meteoroloji Örgütü’nden Endişelendiren Açıklama
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), 2015 yılında yaptığı iklim projeksiyonlarında 2050 yılına kadar beklenen sıcaklıkların bazı bölgelerde çok daha erken gerçekleştiğini duyurdu. Özellikle Avrupa’da etkili olan sıcak hava dalgaları, iklim krizinin geldiği tehlikeli boyutu gözler önüne seriyor.
Avrupa’da Haziran Ayı Rekoru Kırıldı
Avrupa Birliği’ne bağlı Copernicus İklim Değişikliği Servisi’nin verilerine göre, 2025 yazı gelmeden 1991-2020 ortalamasının 1,10 derece üzerine çıkan Haziran ayı sıcaklığı 18,46 derece ile tarihe geçti. Bu, Avrupa’da kaydedilen en sıcak beşinci Haziran olarak açıklandı. Ancak uzmanları asıl endişelendiren, gelecekte olması beklenen sıcaklıkların bugün yaşanıyor olması.
İspanya ve Fransa 2050 Tahminlerini Aştı
WMO’nun 2050 yılı için İspanya’nın Huelva kentinde 43 derece olarak öngördüğü sıcaklık, bu yılın Haziran ayında 46 dereceye ulaştı. Fransa’nın Paris, Lyon, Strazburg gibi büyük kentlerinde de 2050 için beklenen sıcaklık değerleri şimdiden aşıldı ya da eşiğine geldi.
Fransa’da 84 Vilayette Sıcaklık Alarmı
Fransa Meteoroloji Servisi (Meteo France), aşırı sıcak hava nedeniyle 16 vilayette kırmızı, 68 vilayette ise turuncu alarm verdi. 1 Temmuz itibarıyla ülkede sıcaklıklar 40 dereceyi aşarken, gece sıcaklıkları bile 20 derecenin altına inmedi. Bu aşırı hava koşulları nedeniyle en az iki kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.
Türkiye de Sıcak Hava Dalgasının Etkisinde
Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Araştırma Merkezi’nden Prof. Dr. Murat Türkeş, Türkiye’nin de etkili bir sıcak hava dalgası altında olduğunu belirtti. Türkeş’e göre, bu sıcaklık dalgalarının süresi ve şiddeti her geçen yıl daha da artıyor.
1,5 Derece Sınırı Sürekli Aşılıyor
Prof. Türkeş, sanayi öncesi döneme kıyasla 1,5 derece sınırının artık aylık ortalamalarda bile aşıldığını vurguladı. Kentlerde yaşanan “kentsel ısı adası” etkisi ise bu süreci daha da hızlandırıyor.
Deniz Sıcaklıkları da Alarm Veriyor
Karalardaki sıcaklık artışı kadar denizlerdeki ısınma da dikkat çekici boyutlara ulaştı. Deniz suyu sıcaklıklarının 2-5 derece arttığını belirten Türkeş, bu durumun kıyı kentlerinde buharlaşma, kuraklık ve tarımsal verim kaybına yol açabileceği uyarısında bulundu.
Artan Sıcaklıklar Orman Yangını Riskini de Artırıyor
Yüksek sıcaklıklar ve kuruyan hava, orman yangınları riskini ciddi şekilde artırıyor. Avrupa, ABD ve Türkiye gibi bölgelerde, özellikle rüzgarlı ve düşük nemli günlerde yangın riski katlanarak yükseliyor.
Uzmanlardan Vatandaşlara Uyarı: Gündüz Saatlerinde Dışarı Çıkmayın
Sıcaklıkların insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine de dikkat çeken Prof. Türkeş, özellikle yaşlılar, çocuklar, kronik hastalığı olanlar ve hamilelerin 11.00 ile 17.00 saatleri arasında dışarı çıkmaması gerektiğini belirtti. Hafif ve açık renkli kıyafetler giyilmesi, bol su tüketilmesi ve gölgede kalınması hayati önem taşıyor.
